Γράφει η Πόλυ Χατζημανωλάκη (απόσπασμα):
Ο θησαυρός στο σεντούκι, "Δεν ήταν μέθη" της Μαρίνας Πετσάλη, Εκδ. Εστία 2023 "Προνόμιο η καταγωγή της συγγραφέως και η πρόσβαση στο αρχείο των επιστολών του Αλεξάνδρου Διομήδη - ο θησαυρός στο σεντούκι - , επιφανούς νομικού, υφηγητού του πανεπιστημίου, από τους πρώτους οικονομολόγους, διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, υπουργού εξωτερικών και οικονομικών με το κόμμα του Ελευθ. Βενιζέλου και πρωθυπουργού της χώρας μετά την απελευθέρωση, υπέρμαχο της βιομηχανικής ανάπτυξης της Ελλάδας, ακαδημαϊκό με σημαντική συνεισφορά στις Βυζαντινές σπουδές, με σπουδές στη Γερμανία και το Παρίσι...
Προνόμιο αλλά αξιοποίησε στο έπακρο το τάλαντο που της έλαχε. Με ταλέντο και μαστορική φτασμένης συγγραφέως αποδίδει μυθιστορηματικά την ιστορία ανθρώπων, την πολυτάραχη και από μακρυά, σχεδόν μόνο επιστολική σχέση του Αλεξάνδρου από τα 20 του χρόνια όταν συναντά την δεκαεξάχρονη γοητευτική Ελένη Ντανενμπέργκ στο Βερολίνο, έξω από το θέατρο, γοητεύεται και της προτείνει το εισιτήριο (του φίλου του ) μια και τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί. Γύρω από τον έρωτα;/σχέση/μέθη αυτής της σχέσης ξετυλίγεται η αφήγηση. Ο Αλέξανδρος αφηγείται, η αφήγηση του Αλέξανδρου είναι το βιβλίο και η Ελένη γράφει επιστολές. Μια παράφορη, εξαντλητική, αγωνιώδης από την οικονομική ανάγκη σχέση που κρατά μια ολόκληρη ζωή, οδηγείται σε απίστευτες ανατροπές, σε πείσμα της κοινωνικής θέσης, της γεωγραφίας και του χρόνου όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο.
Χρειάστηκε φοβερή μαστοριά για να στηθεί χωρίς ραφή και ράμμα μια συνεπής ιστορία, με ανάγλυφο το υπόβαθρο τις εικόνες της εποχής, τους τόπους τα γεγονότα - μετά την ανάγνωση περιηγήθηκα στις φωτογραφίες της ιστοσελίδας που έχει επί τούτου στήσει η Μαρίνα Πετσάλη - ένα πανόραμα της εποχής, Παρίσι, Βερολίνο, οι εμπορικές εκθέσεις - Και φυσικά το γενεαλογικό δέντρο που κι εγώ προσπάθησα να σχεδιάσω με στοιχεία από το διαδίκτυο για να εξακριβώσω... Πρόγονός τους από την οικογένεια των Κυριακού των Σπετσών και η ζωγράφος Ελένη Αλταμούρα.
Με συγκίνησε ιδιαίτερα η εξόρμηση των δύο παλαίμαχων εραστών στο Χαρζ, στην τοποθεσία που είχε βρεθεί ο Γκαίτε. Εκεί στέλνει τους ήρωές του, τον αφηγητή και τον Πασχάλη ο Βιζυηνός στο "Αι συνέπεια της παλαιάς ιστορίας". τα γερμανικά τοπωνύμια περνούν πια στην Ελληνική λογοτεχνία, φόρος τιμής στους Γερμανοσπουδαγμένους λογοτέχνες μας, η Γερμανική λογοτεχνία που τους διαμόρφωσε όπως σκέπτεται στοχαστικά ο Αλέξανδρος κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αναλογιζόμενος τις τερατογενέσεις μιας γοητευτικής σκέψης. Με μορφή μότο, αναγνωσεων, απαγγελιών, υπαινιγμών, η Γερμανική λογοτεχνία διατρέχει την αλληλογραφία των δύο εραστών, εξαιρετική μια δεύτερη παράλληλη ανάγνωση για την αγάπη, τον έρωτα, τον χωρισμό, το πάθος και την παραφορά από τα χείλη των ποιητών της.
Το βιβλίο με συνάρπασε, η ανθρώπινη περιπέτεια στο πιο ειλικρινες της βάθος, παρά την απόσταση της εποχής, και της κοινωνικής θέσης του κυρίως αφηγητή. Τα αισθήματα στο βάθος τόσο γήινα, τόσο ειλικρινή, αυτο το οφειλουμε στη συγγραφέα που δημιούργησε με το τάλαντο του σεντουκιού και το προσωπικό της τάλαντο ένα κόσμο καθηλωτικό για τον αναγνώστη."
Πόλυ Χατζημανωλάκη 13/4/2023
Comentarios